ESKİ VE MODERN BİR SANAYİ ŞEHRİ: MANCHESTER

Birleşik Krallık, İngiltere’nin kuzeybatısında bulunan Manchester’ın başkent Londra’ya uzaklığı en kısa karayolu ile 257 kilometredir. İngiltere’nin en kalabalık altıncı şehri olan Manchester’ın nüfusu 514,417’dir. Yerel olarak “Manchester City” adlı metropoliten bölgenin idare merkezidir. Bazı Manchester yerlileri kendilerini Mancunian olarak tanımlamaktadır. Bunun nedeni Manchester tarihinin Romalı Mamucium’a dayanmasıdır.

Manchester 18. Yüzyılda dünyanın sanayileşmiş ilk bölgesiydi. Bridgewater Kanalı’nın 1761 yılında kurulmasıyla Manchester, 1853 yılında kasaba seviyesinden büyük şehir konumuna yükseldi. 1877 yılında Manchester Belediye Binası ve 1894 yılında döneminde dünyanın en geniş gemi kanalı olan Manchester Ship Canal kuruldu. Bununla beraber açılan Manchester Limanı şehirden denize dökülmektedir.

Şehir; mimarlık, kültür, müzik, medya, bilimsel çalışmalar, mühendislik, spor kulüpleri ve sosyal etkinlikler gibi alanlarda gösterdiği başarılarla tanınmaktadır. Manchester bilimsel bakımdan çok ileridedir. Atomun parçalandığı ilk yerdir ve dünyadaki ilk demiryolu burada kurulmuştur. Ayrıca Birleşik Krallık’ta kapitalizm ve komünizmin başlatıldığı yerdir. Karl Marx ve Friedrich Engels “Komünist Beyannamesi” adlı kitaplarını İngilizce konuşan ülkeler arasında en eski tarihe sahip olan Chetham Kütüphanesi’nde yazmışlardır.

Bugün Manchester Birleşik Krallık’ta en gelişmiş üçüncü ekonomisiyle bir Beta Dünya şehri konumundadır. Ayrıca Londra ve Edinburgh’dan sonra yabancılar tarafından en çok ziyaret edilen üçüncü yerdir.

Manchester Tarihçesi

Manchester ismi, Antik Roma döneminde bulunan Romalı kalesinin ve etrafındaki yerleşkenin ismi olan Latince “Mamucium”dan gelmektedir. Günümüzde Kuzey İngiltere olarak anılan arazilerde çoğunlukla “Brigantes” isimli Kelt asıllı kabile vardı. Bu kabilenin günümüzde Manchester Katedrali’nin üzerinde yapılı olduğu kumtaşı kayalardan oluşan tepe üzerinde ve İrwell Nehrinin karşı yakasında yaşadıkları düşünülmektedir.

Birinci yüzyılda Britanya adasının antik Romalılar tarafından fethedilmesi sırasında Romalı General Agricola’nın 79 yılında Kuzey İngiltere’de Romalıların kurdukları şehirler olan “Deva Victrix” (Chester) ve Eboracüm (York)’u savunmak için yaptırdığı kaleler arasında -Manchester’deki- “Mamucium” adlı kale de bulunmaktaydı. Daha sonra hızla gelişen bu kale etrafındaki yerleşke devamlı olarak yaşanan bir mevki olarak günümüzdeki Manchester şehrinin merkezini ve kentin nüvesini teşkil etmiştir. Günümüzde Manchester “Castlefield” mevkinde bulunan antik Romalı kalesinin restore edilmiş temelleri, halkın görmesi için açık hava müzesine çevrilmiştir.

İngiltere’nin 1066’da Normanlar tarafından fethine gelene kadar yerleşkenin merkez mevkii eski Romalı kalesi ve etrafından Irwell Nehri ile “Irk Suyu”nun kavuşma noktasına geçmişti.

1282 tarihli bir belgede, Manchester, bir “pazar şehri” olarak belirtilmektedir. Flandra’dan kaçan Protestan kumaş dokuyucularının 14. yüzyıl civarlarında göçmen olarak gelip Manchester’e yerleştikleri bilinmektedir. Bundan sonra Manchester’in önemli bir yünlü ve keten kumaş imalat ve ticaret merkezi oldu. Yaklaşık 1540’li yıllarda bu imalat ve ticaret kasabası daha genişleyip -Tarihçisi John Leland’ın sözleri ile- “Tüm Lancashire Kontluğu içinde en güzel, en iyi binaları olan, en hızlı ve en büyük nüfuslu kasaba olmuştur.” Leland’ın Manchester’inden günümüze kalan en önemli eserler Manchester Katedrali ve Cheetham binalarıdır.

Manchester’in tarihi genel olarak Sanayi Devrimi döneminde tekstil imalat sanayinin tarihi ile birbirine bağlıdır. Pamuk ipliği eğirmek için sanayinin imalatının gayet büyük bir çoğunluğu Büyük Manchester, Güney Lancashire ve Kuzey Cheshire bölgelerinde bulunan kasaba ve kentlerde yerleşik bulunmaktaydı. Manchester belli bir dönem için pamuk işlemenin en etkin üretim merkeziydi. Kraliçe Victoria döneminde bu nedenlerle Manchester’e takma isim olarak “cottonopolis” veya “Ambarlar Kenti” adı verildi. Avustralya, Yeni Zelanda ve Güney Afrika’da “mamchester” sözcüğü hala pamukludan yapılma havlu, çarşaf, yastık yüzü vb. el işi maddeleri için kullanılıyor.

Günümüzde Manchester’in 1960’li yıllarda yapılmış olan birçok bölge ve semtlerindeki binalar ya modernize edilmişler ya da yıkılıp yerlerine çelik kullanılan ve camla kaplı binalar yapılmıştır. Eski çok katlı büyük pamuklu fabrikaları modern apartmanlara dönüştürülmüştür.

Manchester İklimi

Manchester, Britanya Adası’nda bulunan arazilerin çoğu gibi, ılıman Okyanus iklim karakteri gösterir: Yazlar sıcak ve kışlar soğuk olur. Genel olarak yıl içine yayılan hafif yağmur, yılın tümünde devam eder.

Manchester Kültür ve Görsel Sanatlar

Manchester’de klasik batı müziği için 1858’de iki senfoni orkestrası -Halle Senfoni Orkestrası ve BBC Filarmonik Orkestrası- bulunmaktadır. Manchester pop ve rock müzik alanında da önemli bir role sahiptir. Manchester’de tiyatro, opera ve bale dansı gibi görsel sanatlar oldukça popülerdir.

Manchester Müzeler ve Galeriler

Manchester müzeleri Manchester’in antik Romalılar dönemi tarihini, zengin sanayi miraslarını, “Sanayi Devrimi” içinde şehrin başrolünü, tekstil sanayini, İşçi Sendikaları’nın kurulup gelişmelerini, Birleşik Krallık’ta kadınlara seçim hakkı tanıması için yapılan çaba ve verilen mücadeleleri ve futbolun şehirde gelişmesini ele almaktadır.

Şehirde Castlefield bölgesinde bulunan Mancinium antik Romalı kalesinin yeniden yapılmış bir kısmı ziyaretçilerin görüp incelemesine açıktır.

Manchester Şehri yerel idare konseyinin sahip olduğu Manchester Güzel Sanatlar Galerisi Mosley Sokak’ında bulunan neo-gotik mimari stilli ve arkasına eklenmiş olan modern mimari stilli yeni binalardan oluşmaktadır. Şehrin güneyinde yine Manchester Üniversitesi sahipliliği ve idaresi altında bulunan Whithworth Güzel Sanatlar Galerisi bulunmaktadır.

Manchester’da görülecek yerler:

Manchester Wheel: “Exchange Square” meydanında bulunan büyük ve yüksek dönme dolap.

Trinity Köprüsü: Manchester ve Salford sınırında modern İspanyol mimar Santiago Çalatrava’nin tasarımını yaptığı Fütürist bir yaya köprüsü.

Midland Bank Building: 1926’da Art deco mimarı stilinde yapılmış King Street’de bulunan büyük bir banka şubesi binası.

Manchester’da Yurt Dışı Eğitimi

• Berlitz Manchester Dil Okulu – Berlitz International
• EC English Manchester Dil Okulu
• Experience English Manchester Dil Okulu
• Into Manchester Dil Okulu
• Kaplan Mancherster Dil Okulu
• Language Gallery Manchester Dil Okulu
• Manchester Central School Of English Dil Okulu