DÜNYANIN KÜLTÜR BAŞKENTİ: NEW YORK

New York, Amerika Birleşik Devletleri'nin ve dünyanın en kalabalık ve kozmopolit şehridir. Aynı zamanda New York Eyaleti’nin bir parçası olan şehir, New York City (kısaca NYC) veya The City Of New York olarak da bilinir. Ticaret, finans, medya, sanat, moda, araştırma, teknoloji, eğitim ve eğlence sektörlerine önemli katkılar sağlayan şehir, bu önemli etkisinden dolayı ‘küresel kent’ olarak da anılmaktadır. Dünya üzerinde önemli bir diplomasi merkezi olan New York City, Birleşmiş Milletler Örgütü Genel Merkezine de ev sahipliği yapmaktadır. Dünyanın kültür başkenti olarak tanımlanan New York, en büyük doğal limanlardan birinin üzerine kurulmuştur. 

Şehir, Borough adı verilen ve her bir bölümün bir County olduğu beş kısımdan oluşur. Bu beş Borough -The Bronx, Brooklyn, Manhattan, Queens ve Staten Island- 1898 yılında tek şehir olarak birleşmiştir. 

New York, bir göçmen kentidir. Yaklaşık 170 ayrı dilin konuşulduğu şehirde, İngilizce çeşitli aksanlara sahiptir. Bununla birlikte İngilizcenin yanı sıra İspanyolca da yoğun olarak tercih edilmektedir. Little Italy (Küçük İtalya) semtinde İtalyanca, China Town’da (Çin mahallesi) ise Çince konuşulur.

New York birçok Amerikan kültürel hareketinin de doğum yeridir. Edebiyat ve görsel sanatlarda Harlem Rönesansı, resimde soyut ekspresyonizm (New York Ekolü), müzikte Hip Hop, Punk, Salsa ve Tin Pan Alley bu hareketlerden bazılarıdır. Yirmi dört saat açık olan metrosu ve yoğun trafiği, şehre, “hiç uyumayan şehir” lakabını kazandırmıştır. 

Özgürlük Heykeli, Empire State Binası, Central Park ve Times Meydanı, Modern Sanat Müzesi, Guggenheim Müzesi ve Modern Tarih Müzeleri şehrin ilgi çekici mekânlarıdır. Gökdelenleri, caddeleri, lokantaları, alışveriş merkezleri ve insanlarıyla, New York turistleri cezp etmektedir.

New York Tarihçesi

New York kenti 1615 yılında Hollandalılar tarafından New Amsterdam adı altında kuruldu. Kent 1664 yılında Birleşik Krallığa geçti ve New York adını aldı. 1778 yılında yeni kurulan Amerika Birleşik Devletleri'ne iki yıl başkentlik yaptı. Başkent Washington'a taşındıktan sonra da kentin önemi büyümeye devam etti.

New York'un bulunduğu yere Avrupalılar tarafından gerçekleştirilen ilk ziyaret 1524'teydi. Bu tarihte Fransız Kraliyeti donanmasında bulunan İtalyan kâşif Giovanni Verrazzano şehre Nouvelle Angoulême (Yeni Angoulême, Angoulême Fransa'da bir şehirdir) adını verdi. Daha sonra kürk ticaretine başlayan Hollandalılar tarafından Nieuw Amsterdam adı verilen şehrin Manhattan adası Amerika yerlilerinden 1626 yılında bugünün tutarıyla 1000 dolara satın alındı. İngilizler tarafından 1664 yılında fethedilen şehre York ve Albany İngiliz Dükü’ne ithafen New York adı verildi.

New York şehir metrosu 1904 yılında açıldı. Böylece şehir, 20. yüzyılın ilk yarısında dünyanın ticaret, sanayi ve iletişim merkezi haline geldi. General Slocum adlı buharlı gemide çıkan yangında 1021 yolcu; 1911 yılında meydana gelen New York şehrinin en büyük sanayi felaketi Triangle Shirtwaist fabrikası yangınında ise 146 konfeksiyon işçisi hayatını kaybetti. New York şehri 1920’li yıllardaki Büyük Göç sırasında Güney Amerika’daki Afrikalı Amerikalılar için başlıca istikametlerden biriydi. 1916 yılında ise Kuzey Amerika’nın en büyük kentsel Afrikalı diasporasına sahipti. New York şehri, 1920’lerde Londra’yı geride bırakarak en kalabalık şehir konumuna geldi ve Metropolitan Bölgesi 1930’ların başında nüfusu 10 milyon rakamını aşarak insanlık tarihindeki ilk mega şehir oldu.

Büyük Buhran’ın zor yıllarında reformcu Fiorello La Guardia’nın New York Belediye Başkanlığına seçilmesi Tammany Hall’un 80 yıl boyunca kurduğu siyasi hâkimiyete son verdi. İkinci Dünya Savaşı’ndan dönen gaziler ve Avrupa’dan gelen göçmenler doğu Queens’te geniş yerleşim yerleri oluşturdular. Savaştan etkilenmeyen New York, Amerika Birleşik Devletleri’nin ekonomik gücü ve yükselmekte olan Wall Street’i ile dünyaya yön veren bir şehir haline geldi. 1950 yılında tamamlanan Birleşmiş Milletler Genel Merkezi, New York’un politika üzerindeki etkisini açık bir şekilde simgelemektedir. New York’ta 1960’lı yıllarda ekonomik problemler, artan suç oranları ve ırklar arası gerginlik 1970’lerde zirveye ulaştı. 1980 yılında finans sektöründe meydana gelen yeniden güçlenme ile şehrin kamu maliyesi düzeldi. 1990’lı yıllarda şehirde görülen ırkçı gerginlik duruldu, suç oranları önemli ölçüde azaldı ve Asya ile Latin Amerika’dan pek çok insan New York’a göç etti.

Şehir, 11 Eylül 2001 tarihinde Amerika tarihinin en büyük terör olayına tanık oldu. 11 Eylül 2001 Saldırısı olarak bilinen olay sırasında, kaçırdıkları uçaklarla New York'un en yüksek gökdelenleri olan Dünya Ticaret Merkezi binalarına (İkiz Kuleler) çarpan teröristler 3000'e yakın insanın ölümüne neden oldular. 

New York’ta  Ekonomi ve Turizm

Finans dünyasının kalbinin attığı Wall Street caddesi, New York'un Manhattan bölümünde yer alır. New York Borsası (New York Stock Exchange) da burada bulunmaktadır. Özgürlük Heykeli (Statue of Liberty) New York limanındaki küçük bir adadadır. Tiyatro ve müzikaller Broadway caddesinin etrafında toplanmıştır. John F. Kennedy Uluslararası Havaalanı dünyanın en çok yolcu trafiği taşıyan havaalanlarından biridir. Metropolitan Museum of Art, Modern Sanat Müzesi, Guggenheim Müzesi gibi müzeleri dünyanın en değerli sanat koleksiyonlarına sahiptir. Şehrin gazetelerinden New York Times dünyanın en saygın gazetelerinden biridir. Amerika'nın üç büyük televizyon kanalı olan ABC, CBS ve NBC'nin merkezleri New York'tadır.

Şehir yılda yaklaşık 40 milyon turisti ağırlamaktadır. Genellikle gidilen yerler Empire State Building, Times Square, Brooklyn Köprüsü, Broadway, Metropolitan Museum of Art, MoMa, Bronx Hayvanat Bahçesi ve Madison Avenue'da bulunan alışveriş merkezleridir. Ayrıca Halloween Parade ve Tribeca Film Festivali turistlerin ve Amerikalıların ilgisini çeken kültür olaylarıdır. Central Park, ABD'nin en çok ziyaret edilen parkıdır. New York'un yemek kültürü çok geniştir. Özellikle Bagel ve New York stili pizza en ünlü yiyecekleridir. Orta Doğu yemeklerini bulmak da oldukça kolaydır.

New York’ta Yurt Dışı Okulları

• EC English Language Centers
• Embassy CES
• ELS Language Centers
• Kaplan International College
• CPLC Education Center
• LSI - Language Studies International
• St Giles International
• Zoni Language Centers
• Rennert Break The Language Barrier